Dağ Gibi Çöpler Tüm Türkiye'de Problem Olmaya Başladı
Türkiye’deki dokuz günlük ulusal kurban bayramı tatilinde, yerli turistler Ege ve Akdeniz tatil beldelerine akın ettiler. Türk hava yolları 2.4 milyon insanı bu dönemde gidecekleri yerlere taşıdı. Bazıları da şahsi araçları dahil diğer ulaşım araçlarını kullandı.
Maalesef, tatil beldelerine akın eden bunun gibi yüzbinlerce insan arkalarında dağ gibi çöp yığınları bıraktılar. Sosyal medyada birçok kullanıcı tarafından Marmaris, Akkaya ve Salda gölündeki tatil beldelerinde çöp fotoğraflarını gösteren, insanların atık yönetimi hususunda daha bilinçli olmasını sevk eden yüzlerce fotoğraf paylaşıldı. Özetle şunu söylemek istediler. Lütfen çöplerinizi çöp kutusuna koyun.
Türk halkında su şişeleri gibi çöpleri sokaklara atmak oldukça yaygındır. Türkiye Avrupa’daki en çok çöp üreten halktır. Birleşmiş Krallıktaki Expert Market firmasının bu yıl yakın zamanda yapmış olduğu araştırma verilerine göre, Türkiye’de yılda 32.3 milyon ton koca bir yığın ev ve endüstri atığı çöp sahalarında gitmektedir.
Expert Market en çok çöp üreten 29 Avrupa Ülkesini çöp sahalarına yapılan dökümü inceleyerek sıraladı. Daha sonra bu çöpün kaç stadyumu dolduracağı ve vergi verenlere tahmini 2025 yılı itibari ile maliyetini hesapladı.
Buna göre Türkiye Avrupa’nın en büyük atık üreticisi ve 32.3 milyon ton atığı çöpü döküm için gönderiyor- bu yaklaşık 58 milyon metreküp çöp sahası hacmine tekâmül ediyor- bu miktar bir stadyumu 44 kere doldurmaya yeterli olacak bir miktar. İspanya 23 milyon metreküp çöp sahası hacmi ile ikinci, İspanya’yı sırasıyla 18 milyon metreküp ve 16 milyon metreküp ile Fransa ve İtalya izliyor.
Expert Markete göre Almanya geri dönüşüm kahramanı. Ülke ortalama 106 milyon metre küp hacimle en yüksek hacimde atık üretse de bunun sadece küçük bir oranını (yaklaşık 169.000 metreküpü) döküm sahalarına gidiyor.
Haziranda yayınlana Dünya Koruma Vakfı raporuna göre, Akdeniz’deki; açık deniz, deniz yatakları ve plajlardaki tespit edilen atığın %95’ i plastik. Bu atık rapor okunduğunda bunlar genel olarak Türkiye ve İspanya’dan gelmekte ve bunları İtalya, Mısır ve Fransa izlemekte.
Akdeniz’e en çok plastik atık atan ülkeler ise Türkiye (144 ton/gün), İspanya (126 ton/gün), İtalya (90 ton/gün), Mısır (77 ton/gün) ve Fransa (66 ton/gün) olarak eklendi.
Daily Hürriyet köşe yazarı ve Birleşik Milletler akademik personeli olan Selçuk Şirin geçen hafta bu problemin eğitim ve kültürel düzlemde açıklanamayacağını ve sistematik problem olduğunu belirtti. Slovenya’da on yıl önce başarı ile uygulandığı kampanya gibi bir günde ülke genelinde temizliğe çağrı yaptı.
Bu konu acil çok yönlü farkındalık, yerel halk, hükümet organizasyonları ve kurumları ile birlikte tüm aktörleri de dahil ederek insanların çöpü sokaklara atmaması ve geri dönüşüme teşvik edici düzenlemelerin ve basamakların oluşturulmasını gerektiriyor.
Aksi takdirde, ülke atık yönetiminde ve iyileştirmesinde en kötüler arasında yer alacak ve bu durum her yıl daha fazla ekolojik bozulmaya ve milyonlarca dolar kayba yol açacak.
Güneş Kömürcüler, 28 Ağustos 2018
